۲۸ شهریور ۱۴۰۰ - ۰۸:۵۴

سرودهای عشقی رومی همانند سرودهای عادی نبود. او در کوچه و بازار می گردید، می سرود و می رقصید. شاگردانش از سرودش نسخه برداری می کردند. نویسنده کتاب مسئله صحو و سکر مولانا را هم شرح داده است.

نام کتاب: رومی ممنوع
نویسنده: نویت، ارگون و جانسان ,ترجمه : انور حسین منجو ,ناشر: نالدا، بنگلابازار، داکا ,سال انتشار: فوریه ۲۰۲۱م  ,قیمت: ۳۰۰ تاکا ,حجم: ۱۵۲ صفحه
مقدمه کتاب: انتقاد از تعصب مذهبی، رومی بالاتر از تعصب بوده است. تعلیم رومی چنین است. تو انگیزه و منی خود را ار همه چیز جدا کن. در آنصورت درک خواهی کرد که همین من تو در وجود مطلقه وجود دارد. عارفان آموزه های تعصب انگیز دین را پشت سر گذاشته انسان را به جائی میرسانند که می تواند بگوید که من و خدا با وجود و خودی مطلق یکی است. منصور حلاج به همین مرحله انسانی رسیده بود.
ملاقات رومی با شمس تبریزی او را از دنیا برید. درخلوت طولانی مولانا از شمس روشنائی مثنوی را یافته بود. همین همنشینی در درون رومی توانایی داد تا کتاب دیوان شمس را در ۴۴.۸۲۹ سطر خلق کند.
سرودهای عشقی رومی همانند سرودهای عادی نبود. او در کوچه و بازار می گردید، می سرود و می رقصید. شاگردانش از سرودش نسخه برداری می کردند. نویسنده کتاب مسئله صحو و سکر مولانا را هم شرح داده.
اشعار رومی در دو دهه گذشته در غرب آمار بیشترین فروش را بدست آورد. اسرار و رموز عمیق اشعار رومی مردم غرب را بخود جلب نمود. برای معرفی رومی در غرب آقای نویت اوگوچ ارگین (۱۹۲۸-۲۰۱۵م) که ترکی الاصل است بیشترین خدمت را انجام داد. او ۲۲۱۷ غزل رومی را به انگلیسی برگرداند. دیوان شمس ترجمه شده او ۲۳ قسمت دارد. آخرین یعنی بیست و سومین قسمت دیوان دارای مطالب جنجالی مذهبی می باشد. بعقیده او اصل دین عشق است و کسانیکه به اسلام اعتقاد ندارند هم نباید کافر تلقی شوند. چگونه ممکن بود شیخی مانند رومی مسلمان، هندو، یهودی ، مسیحی و زرتشتی را یکسان تصور کند. 
باوجود اینکه رومی از آئین اسلام  پیروی می کرد ولی پیروان همه ادیان و آئین ها به واسطه عاشق بودن نزد او برابرند. پیام اصلی مولانا تجزیه و تحلیل خودی و رسیدن به مقام فنا است. آقای گلپینارلی از فارسی به ترکی دیوان کبیر را ترجمه نمود. و از همین ترجمه  ترکی آقای نویت ارگین به انگلیسی ترجمه کرد.
قسمت اول دیوان او دارای ۱۲۴۹۳ سطر، قسمت دوم ۴۰۵۲ سطر، قسمت سوم ۴۵۲۶ سطر، قسمت چهارم ۴۱۸۰ سطر، قسمت پنجم ۶۶۸۴ سطر و ششم ۴۰۰۲ سطر و هفتم ۸۸۹۲ سطر و مجموعا۴۴۸۲۹ سطر است.
ادعای نویت در باره اینکه بیست و سومین قسمت دیوان ضد مذهبی است و بدین خاطر دولت ترکیه در باره نشر آن اعتراض نمود، بسیاری از پزوهشگران صحت این ادعا را مورد انتقاد قرار داده اند. زیرا قسمت پایانی دیوان هیچوقت در ایران جنجالی نبوده و تفسیر نویت ارگین درباره وجود عناصر ضد دینی در اشعار آن بخش اصالت ندارد.
ترجمه ساده انگلیسی جیفر ار اوس بورن از دیوان کبیر نسبت به ترجمه نویت ارگون بهتر است. جفری مستقیما از فارسی ترجمه نمود. او امریکائی است و در سال ۱۹۹۰م در ۱۶ سالگی اسلام آورد. ترجمه او ما بین سالهای ۲۰۱۷-۲۰۲۰م صورت گرفت. 
سخن مترجم انگلیسی
درجستجوی حقیقت دشمن اصلی ما وجود خود و کبر است. این وجود مانند افتادن موی در چشم و خار زیر پا است. تا زمانیکه همه ما بر علیه این وجود اعلام جنگ نکنیم رستگار نخواهیم شد.
انسانیت از درون انسان متولد می شود. ما همانند کرم ابریشم در درون خود زندانی می شویم. بعضی ها اعتقاد دارند که خدا، وجود، زندگی و مرگ بالاتر از زمان ما و ما فوق ادراکات ما است. بزرگترین رمز ما دنیای خودمان است. 
۵۰ سال زندگی ام را برای ترجمه دیوان شمس که آقای گلپینارلی به ترکی ترجمه کرد به خرج داده ام. آقای گلپینارلی خیلی از کارهای مولانا را به ترکی برگردانده است.
شعرهای آخرین قسمت دیوان شمس بر ضد تسلط دین متعصب است. بدین علت وزیر مشاور جهانگردی و فرهنگی ترکیه برای همکاری در نشر این قسمت رضایت نمی داد.
مولانا رومی مانند بحر بی پایان است هرکسی می تواند از درون آن مرواریدهای مطلوب خود را در بیاورد.
بگفته یکی از مقامات سلجوقی هر نبی در میان امت خود مورد ستایش قرار می گیرد و هر شیخی را مریدانش احترام می گذارند. ولی مولانای روم را پیروان همه اقشار و ادیان دوست می دارند. اهمیت مولانا مرز دین و ملت را درهم شکسته و به پیش رفته است. 
بعد از مقدمه و سخن مترجم انگلیسی ترجمه غزلیات دیوان به زبان بنگلا درج شده است. غزلیات فوق در سه قسمت تنظیم گردیده.
۱.    سرودهای یاد خدا و شمس
۲.    سرودهای نصیحت و نکوهش.
۳.    سرودهای ضد مذهب
روشن نکرد که این تقسیم و تنظیم بر اساس چه معیاری صورت داده است. برای هر غزل عنوان گذاشته شد. چون در این کتاب متن فارسی اشعار وجود ندارد تطبیق ترجمه با اصل امکان پذیر نیست.

ملاحظه
در مقدمه گفته شد که ترجمه بنگالی غزلیات از روی ترجمه انگلیسی انجام گرفته است و آن انگلیسی هم از ترجمه ترکی صورت گرفته است. لذا مفهوم اصلی دیوان که در متن فارسی آن نهفته است چقدر در ترجمه بنگالی حفظ و متبلور شده است جای تآمل دارد.

کد خبر 8706

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
5 + 1 =