خانه فرهنگ ج.ا.ایران درپیشاور
-
معرفی اشخاص مشهور پیشاور
میرزا رضای همدانی(ادیب و شاعر پارسی گوی پیشاور)
میرزا رضا حسین همدانی فرزند منشی مهدی حسین، از خاندان میر سید علی همدانی است که نیای وی با یارانش از همدان به کشمیر کوچید. در ۲۵ دسامبر ۱۹۱۰ در پیشاور به دنیا آمد و در ۱۰ جولای ۱۹۹۹ در همان شهر چشم از جهان فروبست. وی فارسی پژوه و شاعر فارسی گوی پاکستانی است. ازکودکی به آموزش‌های دینی پرداخت…
-
معرفی اشخاص مشهور پیشاور
سید ابوالحسن فخر عالم بابا (ستاره عرفان در پاراچنار)
منطقه کُّرم در ایالت خیبر پختونخوا واقع شده و مرکز آن پاراچنار نامیده می شود. اسم قدیمی پاراچنار توتْکی(باغ توت) بوده و با مرور زمان تغییر نام یافت. این منطقه که با افغانستان از سه سمت هم مرز است به فاصله 280 کیلومتری در جنوب غربی پیشاور واقع شده و از لحاظ جغرافیایی دارای اهمیت فراوان می…
-
معرفی اشخاص مشهور پیشاور
سید جعفر حسین شاه ریختونی؛ اولین مترجم منظوم قرآن کریم به پشتو
ادبیات پشتو در قرن بیستم به تدریج تکامل یافته و چهره‌های مشهوری در شعر و نثر به شیوه‌های کلاسیک و مدرن مشارکت داشته‌اند. سید جعفر حسین شاه ریختخونی مانند امیر حمزه بابا شینواری نیز به عنوان پلی بین طبقه‌گرایی و مدرنیسم در نظر گرفته می‌شود. وی ادیب، شاعر، معلم، فارسی دان، نقاش و اولین مترجم…
-
معرفی اشخاص مشهور پیشاور
معرفی زنان موثر در استقلال پاکستان از ایالت خیبر( بخش اول)
این سرزمین، این خاک دوست‌داشتنی، ثمره مبارزه طولانی، صبرآزما، فداکاری‌ها، آه‌ها و دعاهای نیاکان ماست. رویایی که اقبال در دل پرورده بود، به رهبری صادقانه و خالصانه محمدعلی جناح به حقیقت پیوست و در شب پربرکت و مقدس بیست‌وهفتم رمضان‌المبارک، پاکستان استقلال یافت. در تحقق این رؤیا، همان‌گونه که…
-
معرفی اشخاص و اماکن معروف در پیشاور
پیدایش و گسترش تشیع در پیشاور
در سال ۱۷۴۸ میلادی، مشارکت خاندان صفوی در قدرت کابل آغاز شد و این روند در سال ۱۷۹۰ به پایان رسید. در آن زمان، سید عبدالهادی موسوی لاری، رئیس خاندان کاظمی سادات صفوی، درگذشته بود و احمد شاه ابدالی نیز در کابل دار فانی را وداع گفته بود. پس از احمد شاه، پسر او تیمور به فرمانروایی رسید. در دوران…
-
معرغی شهرهای ایالت خیبرپختونخوا
دیره اسمعیل خان در ایالت خیبرپختونخوا و تاریخچه عزاداری محرم
در سال ۱۴۶۹، سلطان حسین، والی ملتان، مرز سند را به یک خان بلوچ، ملک سهراب خان، واگذار کرد. سهراب خان،دیره اسمعیل خان، دیره فاتح خان، و دیره غازی خان را تأسیس کرد و آنها را به نام سه پسرش نامگذاری کرد. اگرچه روایت دیگری ادعا می‌کند که این شهر توسط پسرش، نواب اسماعیل خان بلوچ، تأسیس شده است.…
-
معرفی اماکن معروف پیشاور
مسجد اثنا عشری، محله مروی‌ها، پیشاور
تاریخچه مساجد شیعه در پیشاور از امام‌بارگاه‌ها نیز قدیمی‌تر است. مساجد شیعه در زمانی وجود داشتند که هنوز در شهر امام‌بارگاهی بنا نشده بود و تنها در چند خانه خاص، مجالس عزاداری شیعیان برگزار می‌شد؛ یعنی عزاداری اندکی بصورت پنهانی انجام می گرفت، اما عبادت‌های مذهبی را آشکارا و بر اساس مذهب شیعه…
-
تاریخچه بنیانگذاری حسینیه های پیشاور
در سال ۱۷۹۰، سید عبدالهادی موسوی لاری، رئیس خاندان کاظمی سادات، در کابل از دنیا رفت و فرزند وی، یعنی سید میر محمد علی موسوی در همان سال ۱۷۹۰ به پیشاور آمد. در آن زمان، در پیشاور تنها چند خانوار شیعه زندگی می‌کردند که در میان آنان خانواده سید کریم حیدر شاه در منطقه "ستگهره" (نزدیک هشنگری) برجسته…
-
امام بارگاه(حسینیه) کوچه رسالدار پیشاور
محل مناظره سید محمد سلطان الواعظین شیرازی در پیشاور
امام بارگاه(حسینیه) عزاخانه رسالدار عادل بیگ نه تنها در شمار امام بارگاه(حسینیه) های قدیمی شهر پیشاور قرار می‌گیرد، بلکه رویدادهای فراموش‌نشدنی‌ای از تاریخ با این امام بارگاه(حسینیه) پیوند دارند. در سال ۱۹۲۳ میلادی، زمانی که آیه الله سید محمد سلطان الواعظین شیرازی از ایران به پیشاور آمدند،…
-
رسم صلوات خوانی در حسینیه های پیشاور
صلوات‌خوانی یکی از رسوم اصیل مجالس عزای فارسی است. اگرچه آغاز دقیق آن روشن نیست، اما از نوشته‌های قدیمی چنین برمی‌آید که همانند خود مجلس عزا، صلوات‌خوانی نیز از سالیان دراز رواج داشته و همواره جزئی مهم از مجلس عزای فارسی بوده است؛ عنصری که نه‌تنها موجب زینت مجلس می‌گردد، بلکه از منظر تبلیغ…
-
تاریخچه عزاداری محرم به زبان پشتو در پیشاور
تا پیش از سال ۱۹۷۲ میلادی، در شهر پیشاور سابقه‌ای منظم از برگزاری مجالس عزاداری به زبان پشتو دیده نمی‌شود و همچنین جمعیتی ثابت از شیعیان پشتون نیز در این شهر وجود نداشت. اگر هم برخی افراد شیعه از اقوام پشتون حضور داشتند، به منظور کسب‌وکار از مناطق کرم، پاراچنار و بنگش به این‌جا آمده بودند.…
-
مشاهیر پیشاور (ستاره ای درخشان در آسمان علم، عرفان و تقوی)
آقا سید ضیا جعفری(خیام پیشاور)
از جمله شعرای نام آور پارسی گوی شهر پیشاور جناب سید ضیاء جعفری بوده است که نام ایشان در کنار بزرگانی چون خوشحال خان ختک، عطاء الله خان عطا، میرزا رضا همدانی، سید احمد ادیب پیشاوری، سید جگرشاه کاظمی، ملک ناصر علیخان می درخشد.
-
مشاهیر پیشاور ؛ آغا سید مبارک حسین شاه نقوی از برترین روضه‌خوانان فارسی شهر پیشاور
برترین روضه‌خوان فارسی شهر پیشاور
به‌محض اینکه نام آغا سید مبارک حسین شاه نقوی به میان می‌آید، تنها یک جمله بر زبان جاری می‌شود: آغا مبارک شاه از برترین روضه‌خوانان فارسی در پیشاور بود. او از هیچ تلاشی در ترویج عزاداری بر منبر امام حسین (ع) در امام‌بارگاه های شهر پیشاور و به‌ویژه در توسعه و ترویج نوحه‌های فارسی دریغ نکرد. او…
-
مشاهیر پیشاور ؛ آقای میر سید محمد اسحاق الموسوی
از اصفهان تا محله گل بادشاهی پیشاور
حضرت مرشد کامل، عرش‌نشین، سلطان اولیا، شمس العارفین، عالم جلیل، فقیه قبیله، پیشوای اهل عرفان، مقتدای اهل ایمان، سیادت‌مآب حضرت آقای میر سید محمد اسحاق الموسوی در سال ۱۷۸۵ میلادی مطابق با ۱۲۰۶ هجری در خانه آقای میر سید محمد اسماعیل الموسوی (رحمة‌الله‌علیه) در کامل افغانستان متولد شدند. آقای…
-
رمضان و سنت‌های پشتون
رمضان المبارک در جهان اسلام ماه مقدس و سرشار از معنویت است که فرصتی برای روزه‌داری، عبادات و ترویج نیکی‌ها فراهم می‌آورد. در فرهنگ پشتون، این ماه با ارادت و اشتیاقی وافر گرامی داشته می‌شود. طی این ایام، مهمان‌نوازی سنتی، عبادات جمعی و تهیه غذاهای ویژه از جلوه‌های بارز این فرهنگ محسوب می‌شود.…
-
رمضان در پیشاور (افطار و سحری)
رمضان در پیشاور
پیشاور که یکی از کهن‌ترین شهرهای پاکستان به شمار می‌رود، در ماه مبارک رمضان جلوه‌ای خاص از معنویت و فرهنگ به خود می‌گیرد. در این ماه مقدس، بازارها، مساجد و کوچه‌های شهر، شاهد شور و اشتیاق دینی و اجتماعی ویژه‌ای هستند. در هنگام افطار و سحری، خیابان‌ها و بازارهای پیشاور منظره‌ای منحصربه‌فرد به…
-
قلعه بالاحصار:ارگ بمی در پیشاور
قلعه بالاحصار، یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی در شهر پیشاور، ایالت خیبرپختونخوا پاکستان، به عنوان نمادی از تحولات تاریخی و سیاسی این منطقه شناخته می‌شود. برخی از مورخان بر این باورند که این قلعه تاریخی قبل از قرن هفتم پس از میلاد وجود داشته است، زیرا زمانی که سیاح چینی هیوئن تسانگ در سال 630…
-
از کوی سینما تا قله‌های عرفان(حمزه بابا شینواری)
حمزه شینواری؛ از کوی سینما تا قله‌های عرفان
ارسطوی پشتو، پدر غزل و رئیس المتغزلین، امیر حمزه خان شینواری، در میان پشتون‌های ساکن پاکستان و افغانستان، به‌عنوان یکی از شاعران بزرگ، ادیبان، صوفیان، فلاسفه، روان‌شناسان، منتقدان، داستان‌نویسان، نمایشنامه‌نویسان، مقاله‌نویسان، مقاله‌پردازان، مترجمان، نامه‌نگاران، اندیشمندان، رمان‌نویسان، سفرنامه‌نو…
-
سنت اصیل دستاربندی در فرهنگ پشتون
دستار(عمامه) جزئی مهم و رنگی زیبا از فرهنگ پشتون هاست. به عمامه، دستار، شمله، پگ، پگری، عمامه، منداسه، سرپوش و سرپیچ نیز گفته می‌شود. واژه‌ی دستار از زبان فارسی است، اما در زبان پشتو با تلفظ "دُستار" (با ضمه) ادا می‌شود. چون دستار بر سر بسته می‌شود، آن را پیشوای لباس می‌دانند. عمامه نه‌تنها…
-
آرامگاه همسر نادرشاه، در شهر پیشاور
یادگار افشاریه در شهر پیشاور
با ورود به منطقه‌ی پرجمعیت کوهاتی گیت در شهر پیشاوراگر نگاه شما در ابتدای بازار به تابلوی کهنه‌ای که کنار دیوار قرار دارد یا به بنری که به درختان بسته شده است بیفتد و شما نیز به تاریخ علاقه‌مند باشید، آنچه روی آن نوشته شده برایتان جالب خواهد بود. روی تابلو این جمله نوشته شده است: "مقبره‌ی…
-
مروری بر یک سفر تاریخی به پاکستان
در کتاب «پاک سرزمین» نوشته محمدرضا کمیلی، بازتاب‌های سفر تاریخی رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، به پاکستان در دی‌ماه سال ۱۳۶۴ به‌صورت ویژه‌ای بررسی شده است. این سفر که در دوران ریاست‌جمهوری ایشان انجام شد، با استقبال بی‌سابقه و پرشور مردم پاکستان همراه بود و به یکی از…
-
زیست گاز: راه حلی برای کاهش هزینه های سوخت و حفظ محیط زیست
زیست‌گاز یک منبع تجدیدپذیر انرژی حساب می‌شود، مشابه انرژی خورشیدی و انرژی بادی بوده و از زیست‌توده یا زباله‌های زیستی تولید می شود و سازگار با محیط زیست است.
-
خیبرپختونخوا: گنجینه‌ای ناشناخته از فرهنگ و گردشگری
در زمینه گردشگری و فرهنگ، هر منطقه‌ای از ایالت خیبرپختونخوا پاکستان یا همان ایالت سرحدغربی دارای جایگاه ویژه و منحصر به فرد است.هر منطقه‌ای از این ایالت از لحاظ گردشگری و فرهنگ به‌طور عمیقی به یکدیگر مرتبط است. در این میان، شهر پیشاور جایگاه ویژه‌ای دارد، چراکه ترکیبی از تمدن‌های گوناگون را…
-
نگاهی به سرانه کتابخوانی در پاکستان
طبق گزارش گالوپ پاکستان، سه نفر از هر چهار پاکستانی (۷۵ درصد) اظهار کرده‌اند که در طول یک سال هیچ کتابی نمی‌خوانند. تنها ۹ درصد از پاکستانی‌ها به‌طور منظم کتاب مطالعه می‌کنند.
-
زمینه ها و فرصت های حضور ایران در سینمای پشتو
سینمای ایالت خیبرپختونخوا که عمدتاً به عنوان "سینمای پشتو" شناخته می‌شود، بخش مهمی از فرهنگ و هنر این ایالت و کشور پاکستان است.
-
مجسمه بودا کشف شده در ایالت خیبرپختونخوا
یکی از بزرگترین و برجسته‌ترین مجموعه‌های موزه پیشاور، مجسمه‌های بودایی متعلق به تمدن گنداره است. این مجسمه‌ها نمایانگر تأثیرات هنر یونانی-رومی بر هنر بودایی هستند و به ویژه در نمایش حالات مختلف بودا و حکاکی‌های مرتبط با زندگی او شهرت دارند. این مجسمه ای از گوتاما بودا بزرگترین مجسمه کشف شده…
-
خوشحال خان ختک شاعر حماسه سرا و فردوسی پشتون ها
در کنار دیگر اشتراکات فرهنگی ایران و پاکستان، ادبیات زبان فارسی و پشتو، به‌عنوان دو زبان مهم و تاریخی در منطقه، تأثیرات گسترده‌ای بر یکدیگر داشته‌اند. در این میان، دو شاعر بزرگ، خوشحال خان ختک از ایالت خیبرپختونخوا پاکستان و حکیم ابوالقاسم فردوسی از ایران، جایگاه ویژه‌ای در تاریخ ادبیات دارند.
-
دیدگاه برخی علمای معاصر پاکستان نسبت به مسائل جهان اسلام
از جمله مسائل مهم جهان اسلام مباحثی مانند اتحاد و وحدت در جهان اسلام، افراط گرایی، روابط با سایر کشورها، تکفیر و... است که علمای مطرح و صاحب نام سه مکتب دیوبندی، بریلوی و اهل حدیث درباره آن به اظهار نظر پرداخته اند.
-
تبار شناسی قوم پشتون(نژادآریایی یا از قوم بنی اسراییل؟)
تبار شناسی قوم پشتون
پشتون یک قوم باستانی است که قرن هاست در منطقه میان بر هند و خراسان ساکن است. این ملت افغان با نام های پختون، پشتون، پتهان و افغان شناخته می شود. تاریخ قوم پشتون نیز مانند بسیاری از دیگر اقوام به یک معمای تاریخی تبدیل شده است. در دوره های مختلف، مورخان، محققان، اندیشمندان و متخصصان انسان شناسی…
-
آثار باستانی ایرانی در موزه پیشاور
یکی از مراکزی که در شهر تاریخی پیشاور، محلی برای نمایش فرهنگ و تمدن ایران است موزه ملی پیشاور است که هرساله تعداد زیادی از جهانگردان از غرب و شرق از آن بازدید می کنند. این موزه از جهت اینکه محل نگه داری مجسمه های قدیمی بودا می باشد نزد بوداییان و جهانگردان بودایی از هند،ژاپن،چین و .... خیلی…